Wat zijn gelijkgestelde periodes?
Gelijkgestelde periodes zijn periodes waarvoor geen loon werd betaald, maar waarbij je wel pensioenrechten opbouwt. Traditioneel gaat het over periodes van onvrijwillige inactiviteit (denk aan ziekte en werkloosheid) en periodes van zorgarbeid (denk aan moederschapsrust en ouderschapsverlof).
Op welke manier tellen gelijkgestelde periodes mee voor de pensioenopbouw?
Elke gelijkstelde periode wordt op een andere manier in rekening gebracht voor het pensioen. Afhankelijk van de periode is dat:
- Aan ‘normaal fictief loon’, d.w.z. pensioenopbouw op basis van het laatst verdiende loon voorafgaand aan de gelijkgestelde periode;
- Aan ‘beperkt fictief loon’, d.w.z. aan het gewaarborgd minimum jaarloon van €32.764,09 per jaar.
Welke besparingen voert Jambon door op gelijkgestelde periodes?
De besparing-Jambon grijpt aanzienlijk op de pensioengelijkstellingen in. Zijn plannen hebben een impact op zowat alle gelijkgestelde periodes. Alleen de gelijkstelling voor tijdelijke werkloosheid lijkt op dit moment gevrijwaard. De belangrijkste besparing van minister Jambon is de ‘cap’ of de begrenzing van het aandeel gelijkstellingen.
Vanaf 2031 mag dat aandeel in de totale loopbaan maximaal 20% bedragen. Bij overschrijding van die cap tellen die periodes niet langer mee voor de pensioenopbouw. Die ‘cap’ telt niet voor ziektedagen, moederschapsrust en zorgverloven (zoals ouderschapsverlof), maar pakweg wel voor onvrijwillige werkloosheid en deeltijds werk met behoud van rechten.
In het kader van de ‘cap 20%’ is het statuut van tijdelijke werkloosheid en de landingsbanen nog niet volledig uitgeklaard. Belangrijk, de ‘cap 20% gelijkstellingen’ geldt ook voor loopbaanjaren uit het verleden. Minister Jambon wijzigt dus de regels en cours de route. Minister Jambon voert daarnaast nieuwe ‘werkvoorwaarden’ of voorwaarden ‘effectieve tewerkstelling’ in, namelijk voor de vrijstelling van de pensioenmalus en voor de nieuwe toegangspoort vervroegd pensioen na 42 jaar effectieve tewerkstelling. Voor de vrijsteling van de Jambonmalus tellen moederschapsrust en zorgverloven mee voor de werkvoorwaarde.
Voor de nieuwe toegangspoort tot het vervroegd pensioen worden enkel dagen tijdelijke werkloosheid gelijkgesteld aan gewerkte dagen, en dus niet moederschapsrust en zorgverloven. De bestaande toegangsvoorwaarde voor het gewaarborgd minimumpensioen wordt versoepeld. Voortaan tellen ziekteperiodes integraal mee voor de voorwaarde ‘effectieve tewerkstelling’ van het minimumpensioen.
Tot slot geldt vanaf 1 februari 2025 als algemeen principe dat periodes van werkloosheid en eindeloopbaan (SWT – landingsbaan) worden gelijkgesteld aan ‘beperkt fictief loon’. Enkel dagen tijdelijke werkloosheid en de eerste 312 dagen landingsbaan tot de wettelijke pensioenleeftijd blijven gelijkgesteld aan ‘normaal fictief loon’. Let op, bij vervroegd pensioen zal de volledige niet-gewerkte periode in het kader van de landingsbaan gelijkgesteld worden aan beperkt fictief loon.
Voor pensioenberekening | Voor werkvoorwaarden | |||||
Huidige regels | Na besparing Jambon | Valt onder ‘cap 20%’? | Gewaarborgd minimumpensioen | Pensioenmalus & bonus | Vervroegd pensioen 42 jaar effectieve tewerkstelling? | |
Deeltijds werk met behoud rechten | Met IGU*: normaal fictief loon Zonder IGU: beperkt fictief loon (1560 dagen) (vanaf 50 jaar: normaal fictief loon) | Beperkt fictief loon | JA | NEE | NEE | NEE |
Onvrijwillige werkloosheid | 1ste jaar: normaal fictief loon Vanaf 2de jaar: beperkt fictief loon | Beperkt fictief loon | JA | NEE | NEE | NEE |
Tijdelijke werkloosheid | Normaal fictief loon | Normaal fictief loon | JA | JA | JA | |
SWT (‘brugpensioen’) | Algemene regel = beperkt fictief loon Normaal fictief loon bij zwaar beroep of lange loopbaan | Beperkt fictief loon | JA | NEE | NEE | NEE |
Landingsbanen | Algemene regel = beperkt fictief loon Normaal fictief loon bij zwaar beroep & eerste 312 dagen vanaf 60ste verjaardag | Beperkt fictief loon bij vervroegd pensioen Bij werken tot de pensioenleefijd: 312 dagen aan normaal fictief loon | NEE | NEE | NEE | |
Ziekte & invaliditeit / handicap / arbeidsongeval / beroepsziekte | Normaal fictief loon | Normaal fictief loon | NEE | JA | NEE | NEE |
Moederschapsverlof & (thematische) zorgverloven (waaronder ouderschapsverlof) | Normaal fictief loon | Normaal fictief loon | NEE | JA | JA | NEE |
Tijdskrediet met motief zorg | Normaal fictief loon Beperkt fictief loon bij voltijdse onderbreking vanaf 58 jaar | Normaal fictief loon Beperkt fictief loon bij voltijdse onderbreking vanaf 58 jaar | NEE | NEE (behalve palliatieve zorg & zorg voor gehandicapt kind) | JA | NEE |
Tijdskrediet met motief opleiding | Normaal fictief loon Beperkt fictief loon bij voltijdse onderbreking vanaf 58 jaar | Normaal fictief loon Beperkt fictief loon bij voltijdse onderbreking vanaf 58 jaar | JA | NEE | NEE | NEE |
Related Posts